Cari açığa karşı kullanılacak silahlardan biri de yerli kömür olacak. Kömürle çalışan termik santrallerle Türkiye’de 10 bin MV yeni elektrik üretim kapasitesi hedefleniyor.
Dünya kömür stokları artık ekonomik olmaktan çıktığından Türkiye’de bulunan vasıfsız kömürler kıymete bindi.
Cari açığa karşı kullanılacak silahlardan en önemlisi yerli kömür olacak. Henüz tam manasıyla teşvikler açıklanmasa da büyük guruplar hareketli.
Yılda yaklaşık 25 milyar dolar enerji faturası ödeniyor. Bunun en önemli giderini petrol ve doğalgaz ithalatı teşkil ediyor. İthal doğalgazın büyük bölümü santrallerde, yani elektrik üretiminde kullanılıyor. Türkiye’nin toplam elektrik üretiminde yerli kömüre dayalı elektrik santrallerinin payı yüzde onsekiz…
Doğalgaza dayalı santrallerin payı yüzde 46 civarında. Halen yerli kömüre dayalı elektrik santrallerinin kurulu gücü 11 bin 500 MV. Bunun içinde kamu yatırımları ağırlıkta.
İthal kömüre dayalı olarak Türkiye’de sadece iki santral var. Biri İskenderun’da bin 300 MV diğeri Zonguldak’ta bin MV güçlerinde. Her ikisini de EÜAŞ işletiyor.
Kömüre dayalı elektrik santrallerinin toplam kurulu gücü 14 bin MV civarında. Yerli kömür kaynağı açısından aslında dünyada önemli bir yerimiz yok.
Dünya kömür rezervi 1 trilyon ton civarında. Türkiye’de ise 14 milyar ton olduğu tahmin ediliyor. Üstelik dünya rezervinin yüzde 70’i taş kömüründen oluşuyor. Türkiye’de ise mevcut rezervin ancak yüzde biri bu nitelikte, o da sadece Zonguldak havzasından çıkartılıyor.
Yerli kömürün yüzde 90’ı düşük kalorili. Açıkçası kömür açısından zengin bir ülke değiliz. Düşük vasıflı kömürlerin de yarısından fazlası çok düşük kalorili. Altmış milyar KWH potansiyeli.
Sektör temsilcileri düşük kalorili kömürlerin tamamının elektrik üretiminde kullanılmasına olumlu bakıyor. Çünkü, kalorisi düşük olduğu için evde yakıt olarak da kullanılmıyor. Dolayısıyla termik santrallerde kullanıldığı zaman üretilecek elektriğin maliyeti çok düşük olacak.
Dünya genelinde elektrik üretiminin yüzde 40’a yakını kömürle yapılıyor. Önümüzdeki yıllarda yurdumuzda termik santral sektörü hızla ivme kazanacak. Hatta ilk beş yıl içerisinde 13 milyar dolarlık yatırımların termik santrallere yönelik olacağı üst düzey yetkililer tarafından açıklanıyor.
Enerjinin çok ucuza mal edileceği söylense de yabancı ülkeler termik santral yapımlarını yavaşlatmış. Bizim gibi kalkınmakta olan ülkelerin başka alternatifleri yok. Enerjinin olmadığı bir yerde hiç bir yatırım yapılamıyor.
Artan insan nüfusu, tarım alanlarının kaybolmasına sebebiyet vermekte. Hızla yeni yapılan konut ve sanayileşme atakları yüzünden dünyanın önünde çok sıkıntılı günler var
En basiti şehrimizi örnek aldığımızda, İskenderun artık kabına sığmıyor. Etrafı hızla betonlaşma sürecinde. Karaağaç ve civar köyler şehirleşirken İskenderun’dan Samandağ’a kadar tüm tarım alanlarının kaybolduğunu gözlüyoruz.
Çok hızlı şekilde dünya da değişim gösteriyor. Savaşların çıkma sebeplerinin başında insanların çoğalması geliyor.
Türkiye bu tehlikenin çok farkında. Enerjiye hakim olan uluslar ileride sıkıntısız yaşayacak. Türkiye’de bu yatırımlar ters karşılansa da kurtuluşun tek adresi enerjinin ortaya çıkarılmasıdır.
Türkiye genelinde atıl durumda bulunan tüm kömür ocakları şu an itibariyle değerlenmiş durumda. İthal kömüre ödenen yüklü paralar bundan böyle ödenmeyecek.
Açıkçası kendi yağımızla kavrulup atıl değerlerimiz bize değer olarak geri dönecek…
Nuri Erdener (Nam-ı diğer, Boksör Nuri)
